ایستگاه ملی تحقیقات آبخیزداری سد زاینده رود

موقعیت ایستگاه سد زاینده رود در نشان

ایستگاه ملی تحقیقات آبخیزداری سد زاینده‌رود با مساحت بیش از ۴۰۰ هکتار، بخشی از زیرحوضه دریاچه سد زاینده‌رود (پارسل B7) است و یکی از مهم‌ترین ایستگاه‌های تحقیقات آبخیزداری و منابع طبیعی در مرکز ایران محسوب می‌شود. این ایستگاه در مسیر جاده اصفهان به شهرکرد و در فاصله حدود ۱۴۰ کیلومتر از اصفهان واقع شده است.

موقعیت جغرافیایی

• طول جغرافیایی: ۵۰°۴۳′ تا ۵۰°۵۰′ شرقی

• عرض جغرافیایی: ۳۲°۴۱′ تا ۳۲°۴۳′ شمالی

• ارتفاع: بلندترین نقطه ۲۲۲۵ متر، پایین‌ترین نقطه حاشیه دریاچه ۲۰۶۴ متر

منابع پایه

• خاک: از خاک‌های کم‌عمق تا بسیار عمیق با بافت سبک تا متوسط و گاهی سنگین

• آب: دو رشته قنات با دبی کم و یک چاه آب شرب، تأمین آب درختان و طرح‌ها با آبیاری نشتی و قطره‌ای

• اقلیم: بارش سالانه ۳۱۵ میلی‌متر، ژانویه سردترین و ژوئیه گرم‌ترین ماه، اقلیم خشک-سرد و نیمه‌خشک استپی

امکانات و تجهیزات

• حصارکشی، آب، برق سه‌فاز و تلفن

• ساختمان‌های اداری، نگهبانی، انبار و مهمان‌سرا

• تجهیزات کشاورزی: تراکتور، بیل تراکتور، تانکر، پمپ برقی و دیزلی

• ایستگاه هواشناسی و آزمایشگاه‌های اندازه‌گیری رسوب و رطوبت خاک

• باغ ترویجی با درختان مثمر و سیستم آبیاری قطره‌ای

• واحدهای هیدرولوژیک و حوضچه‌های جمع‌آوری رواناب و رسوب

• اراضی قرق‌شده برای حفاظت گونه‌های بومی

اهداف و برنامه‌های پژوهشی

• تحقیقات آبخیزداری و مدیریت مرتع

• اثرات تغییر اقلیم و مطالعات میکروکلیماتولوژی

• تحقیقات باغبانی و توسعه گونه‌های مرتعی و درختان مثمر

• جمع‌آوری، شناسایی و حفاظت بذر گیاهان دارویی و گیاهان بومی

• آموزش و ترویج دانش مدیریت حوضه‌های آبخیز به دانشجویان و پژوهشگران

دستاوردها

• تعیین ضرایب اصلاحی مدل‌های فرسایش و هیدرولوژی حوضه‌ها

• شناسایی و پهنه‌بندی سازندهای رسوب‌زا و سنگی حساس به فرسایش

• ارزیابی کیفی سازه‌های کنترل سیلاب و بهینه‌سازی سامانه‌های آبگیر

• پایش تنوع گونه‌های گیاهی و تولیدات مرتعی

• ایجاد بانک اطلاعاتی رودخانه‌ها و مسیل‌های استان برای بهره‌برداری بهینه

ایستگاه سد زاینده‌رود به‌عنوان پایگاه ملی تحقیقات آبخیزداری و حفاظت خاک، نقش کلیدی در مدیریت پایدار منابع آب و خاک، حفاظت از محیط زیست و آموزش علمی ایفا می‌کند.